Meest gestelde vragen over erkenning

In een tijd waarin veel kinderen buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap worden geboren, is het steeds belangrijker dat ouders weten wat erkenning is. Vandaar dat wij in deze blog antwoord geven op veel gestelde vragen als: wat houdt erkenning in? waarom zou je een kind erkennen en hoe regel je dat?

Wat is erkenning?

Erkenning in het familierecht is een handeling waarmee u regelt dat u juridisch ouder wordt van een kind. Is het dan mogelijk om geen ouder te zijn in juridische zin? Ja, dat is mogelijk. Als een man en een vrouw een kind krijgen, zonder dat zij gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, dan is de man voor de wet niet automatisch de vader. Daarvoor moet hij iets doen: het kind erkennen. Anders is hij in biologische zin wel de vader, maar erkent de wet zijn vaderschap niet.

Waarom zou ik een kind willen erkennen?

Door erkenning wordt u juridisch erkend als ouder. Er ontstaat, zoals de wet het omschrijft, een ‘familierechtelijke betrekking’ tussen het kind en de persoon die het kind erkent. Door het zijn van ‘juridisch ouder’ krijgt u verschillende rechten en plichten. Ook voor het kind worden bepaalde zaken mogelijk, bijvoorbeeld:

– u kunt het gezag krijgen over het kind;
– het kind kan van u erven (en u eventueel van het kind) zonder dat daarvoor een testament hoeft te worden opgemaakt;
– het kind kan in bepaalde gevallen uw nationaliteit verkrijgen;
– u heeft een sterker recht op omgang met het kind;
– het kind kan mogelijk uw achternaam dragen.

Hoe kan ik een kind erkennen?

Een kind erkennen kan op twee manieren:

1. door een akte van erkenning te laten opmaken bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente; of
2. door een akte van erkenning te laten opmaken bij een notaris.

De eerste variant komt veruit het meest voor. U maakt een afspraak bij de gemeente en het is geregeld. Het is bovendien kosteloos; voor een notariële akte moet u betalen.

Een kind erkennen kan zowel vóór als na de geboorte. Erkenning heeft geen terugwerkende kracht. Dat betekent dat als u een kind na de geboorte erkent (bv. als het kind zes jaar is), u pas vanaf dát moment geldt als de juridische ouder van het kind.

Als u een kind erkent tegelijk met de aangifte van de geboorte, dan moet u dat doen bij de gemeente waar het kind is geboren. Als u vóór de geboorte of op een later moment in het leven van een kind wil erkennen, dan kunt u terecht bij elke gemeente in Nederland.

Zijn er voorwaarden om te mogen erkennen?

Ja, die zijn er. Om een kind te mogen erkennen is het nodig dat:

de erkenner een huwelijk of geregistreerd partnerschap mag aangaan met de moeder van het kind;
de erkenner minimaal zestien jaar oud is;
de erkenner toestemming heeft van de moeder als het te erkennen kind nog geen zestien jaar oud is;
de erkenner toestemming heeft van het te erkennen kind als het kind twaalf jaar of ouder is; en
het kind nog geen twee (juridische) ouders heeft.

Moet de erkenner ook de biologische ouder zijn van het kind?

Nee, dat hoeft niet. De erkenner wordt vermoed de biologische ouder te zijn, maar hiervan wordt geen bewijs verlangd. Het is dus mogelijk een kind te erkennen dat biologisch gezien niet van u is.

Wat als de moeder geen toestemming wil geven voor erkenning?

Als u een kind wil erkennen, maar daarvoor van de moeder of het kind geen toestemming krijgt, kunt u een verzoek indienen bij de rechtbank voor vervangende toestemming om het kind te erkennen. De rechtbank kan deze vervangende toestemming geven, tenzij:

  • de erkenning de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind schaadt; of
  • door de erkenning een evenwichtige sociaal-psychologische en emotionele ontwikkeling van het kind in het gedrang komt.

Verder moet de rechtbank nagaan of u de verwekker of biologische ouder bent van het kind. In het laatste geval moet er ook sprake zijn van een nauwe persoonlijke betrekking tussen u en het kind.

U zult wellicht denken: is er een verschil tussen een verwekker en biologische ouder? De wet maakt hier een onderscheid tussen. Een verwekker is de man die samen met de moeder op natuurlijke wijze het kind heeft laten ontstaan. De verwekker is dus altijd ook biologisch ouder. Maar: niet elke biologische ouder is ook een verwekker. Een (zaad)donor is bijvoorbeeld wel een biologisch ouder, maar (doorgaans) geen verwekker: het kind wordt bij kunstmatige inseminatie namelijk niet op natuurlijk wijze verwekt.

Juridisch gezien is het verschil van belang. De verwekker kan namelijk zonder meer vervangende toestemming vragen om te erkennen. De louter biologische ouder heeft een extra hobbel te nemen. Hij moet namelijk eerst bewijzen dat er sprake is van een nauwe persoonlijke betrekking tussen hem en het kind.

Heeft u hier vragen over, neemt u dan vrijblijvend contact op: info@family-affairs.nl / 010-4049588.