Afspraken over partneralimentatie: wat kan er wel en wat kan er niet?
Als u in overleg afspraken maakt over de financiële afwikkeling van uw scheiding is er vaak veel meer mogelijk dan wanneer u de beslissing aan de rechter overlaat. Er is maatwerk mogelijk, met name als het gaat om afspraken over partneralimentatie, maar dit is ook weer niet onbegrensd. Wat kan er wel en wat kan er niet?
Hoogte, duur en wijziging van omstandigheden
Als u gaat scheiden, terwijl een van u beiden niet in staat is om zelfstandig in het levensonderhoud te voorzien, kan een partneralimentatie aangewezen zijn. U kunt hier samen afspraken over maken, die passen bij uw persoonlijke situatie. U doet er verstandig aan u hierin te laten begeleiden door een advocaat en/of scheidingsmediator. Die kan u vertellen wat uw (wederzijdse) rechten en plichten zijn en indien nodig een alimentatieberekening voor u maken. U heeft dan een kader voor het maken van afspraken over bijvoorbeeld de hoogte en de duur van de partneralimentatie. U kunt ook afspreken dat u afziet van het betalen van partneralimentatie. We noemen dit ook wel een nihilbeding. Daarnaast kunt u afspreken hoe u om wilt gaan met toekomstige wijzigingen van omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid dat een van u meer of minder gaat verdienen, hogere lasten of een nieuwe relatie krijgt.
Niet-wijzigingsbeding
Als u zekerheid wilt voor de toekomst en zoveel mogelijk wilt voorkomen dat de hoogte van de partneralimentatie in de toekomst verandert, kunt u afspreken dat deze niet (door de rechter) kan worden gewijzigd. We noemen dit een niet-wijzigingsbeding. Zo’n niet-wijzigingsbeding moet schriftelijk worden vastgelegd en komt te vervallen als het echtscheidingsverzoek niet binnen drie maanden na het sluiten van de overeenkomst bij de rechtbank is ingediend. De advocaat en/of scheidingsmediator zorgt er uiteraard voor dat het verzoek tot echtscheiding tijdig wordt ingediend.
Een niet-wijzigingsbeding is echter niet absoluut. De wet laat de mogelijkheid open zo’n beding te doorbreken als sprake is van een dusdanig ingrijpende wijziging dat de betaler naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet langer aan het niet-wijzigingsbeding mag worden gehouden. Van zo’n ingrijpende wijziging van omstandigheden is bijvoorbeeld sprake als de betaler volledig arbeidsongeschikt wordt als gevolg waarvan zijn inkomsten komen te vervallen en dit destijds niet was voorzien.
Afkoop partneralimentatie
U kunt ook denken aan afkoop van de partneralimentatie. De alimentatieverplichting wordt dan niet maandelijks, maar in één keer na de echtscheiding voldaan. Indien er een alimentatieverplichting is voor enkele jaren, kan het afkoopbedrag al snel oplopen tot in de (tien)duizenden euro’s. Om af te kunnen kopen, moeten er dus wel liquide middelen beschikbaar zijn.
Over het algemeen wordt het afkoopbedrag niet vastgesteld op de berekende maandelijkse bijdrage vermenigvuldigd met de van toepassing zijnde alimentatieduur, maar wordt hierop een correctie gemaakt voor de risico’s voor de alimentatiebetaler. Zo kan de alimentatieontvanger gaan samenwonen, waarbij normaal gesproken de partneralimentatie van rechtswege komt te vervallen. Voorts kan de alimentatieontvanger een (hoger) inkomen gaan verwerven, vroegtijdig komen te overlijden of de alimentatiebetaler verliest zijn eigen inkomen.
Afspraak partneralimentatie in huwelijkse voorwaarden?
Over de vraag of het mogelijk is in huwelijkse voorwaarden af te spreken dat er bij echtscheiding geen partneralimentatie hoeft te worden betaald, bestaat verdeeldheid. De Hoge Raad -ons hoogste rechtscollege- heeft zich nog niet over deze vraag uitgelaten. De tendens in de lagere rechtspraak is dat dergelijke nihilbedingen in huwelijkse voorwaarden niet mogen en nietig zijn.
Wel lijkt het mogelijk in de huwelijkse voorwaarden een verplichting op te nemen tot het betalen van partneralimentatie zolang het te betalen bedrag gelijk of hoger is dan het bedrag dat op grond van de wettelijke maatstaven aan partneralimentatie moet worden betaald.
Samengevat hebben echtgenoten de mogelijkheid afspraken te maken over het betalen van partneralimentatie. Deze vrijheid bestaat met name als de afspraken over het betalen van partneralimentatie worden gemaakt met het oog op de echtscheiding. Echtgenoten die vooraf (bijvoorbeeld bij het aangaan van het huwelijk) door het sluiten van huwelijkse voorwaarden de bij echtscheiding te betalen partneralimentatie willen uitsluiten of maximeren, moeten er rekening mee houden dat die afspraken geen standhouden. In alle gevallen geldt: laat u bij het maken van de afspraken goed informeren en laat de afspraken goed vastleggen. Dit voorkomt later veel gedoe en onzekerheid.
Indien u hierover meer wilt weten, neemt u dan gerust vrijblijvend contact met ons op: info@family-affairs.nl / 010-404 95 88.
